Prawo pracy w czasach koronawirusa

Koronawirus zmienia rzeczywistość

Pandemia wirusa, zamknięte szkoły, przedszkola, żłobki. Strach przed zarażeniem w miejscu pracy. Zagrożenie wprowadzeniem zakazu wychodzenia z domu. Adwokat Wrocław prawo pracy wyjaśnia, jak rozwiązać w obecnej, szczególnej sytuacji problematykę wykonywania pracy w oparciu o przepisy nowej specustawy.

Reklama 

Pewny-Prawnik.pl - Znajdź pomoc prawną!

Zmiany w prawie

Celem ułatwienia działania pracodawców i rozwiązywaniem dylematów związanych z regulacją pracy zdalnej, w związku z epidemią, uchwalono specustawę z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Zmiany w sposobie wykonywania pracy

Adwokat prawo pracy wyjaśnia, że zgodnie z przywołaną specustawą, pracodawca przeciwdziałając wirusowi może polecić pracownikowi wykonywanie, przez oznaczony czas, pracy określonej w umowie w formie pracy zdalnej.

Dobrowolność

Pracodawca może, lecz nie musi zastosować się do przepisów specustawy. Jednakże w przypadku w którym się na to zdecyduje, pracownik nie ma możliwości zgłoszenia sprzeciwu.

Obowiązki pracodawcy

Adwokat podkreśla, że w przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu rozwiązań przewidzianych specustawą, pracodawca ma obowiązek zaznajomienia pracownika ze sposobem wykonywania pracy, tj. musi udzielić mu informacji o zasadach pracy zdalnej, co wynika z art 94 k.p.

Kolejnym obowiązkiem leżącym po stronie pracodawcy i wynikającym z wprowadzenia systemu pracy zdalnej jest konieczność wyposażenia pracownika w materiały i narzędzia służące do wykonywania tego typu pracy, np. laptop. W tym zakresie prawo dopuszcza jednak zawarcie porozumienia z pracownikiem obejmującym zgodę np. na pracę na własnym komputerze.

Pracodawca ma również obowiązek dbania o zdrowie i życie pracowników oraz zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Związane jest to z obowiązkiem poinformowania pracownika o konieczności przestrzegania zasad bhp, pozostawania w kontakcie z pracodawcą i do jego dyspozycji oraz konieczności informowania o wystąpieniu nieprzewidzianych zdarzeń. Tym samym, wypadek w trakcie wykonywania pracy zdalnej, traktowany jest jako wypadek przy pracy.

Prawa pracownika

Adwokat wyjaśnia, że pracownik ma prawo odstąpienia od wykonywania obowiązków pracowniczych, jeśli te zagrażają jego życiu bądź zdrowiu, co wynika wprost z art. 2010 kodeksu pracy. Dotyczy to zarówno pracowników świadczących pracę w siedzibie firmy, jak również w formie zdalnej. Pracownicy pamiętać muszą, iż za czas powstrzymania się od wykonania obowiązków i oddalenia z firmy w związku z zagrożeniem, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Sytuacja ta nie zachodzi w przypadku ogólnego ryzyka zagrożenia koronawirusem. Odstąpienie na tej podstawie wiązałoby się z konsekwencjami wynikającymi ze stosunku pracy. Zagrożenie musi być realne i wynikać wprost z warunków świadczenia pracy.

Odstąpienie nie przysługuje również osobom, do których obowiązków należy ratowanie zdrowia i życia ludzkiego oraz mienia.

Wady specustawy

Nowe regulacje były wprowadzane bardzo szybko, w związku z rozprzestrzeniającą się epidemią, w związku z czym notuje się wiele luk i mankamentów, jak wylicza. Przede wszystkim specustawa jest lakoniczna. Brak jest rozwiązań w zakresie zaleceń powrotu do siedziby firmy po pracy zdalnej i dalszego polecenia pracy zdalnej. Dodatkowo brak jest rozwiązań odnoszących się do przypadków w którym pracownik nie ma realnej możliwości świadczenia pracy w formie zdalnej. Dodatkowo brak jest wskazania wprost, że praca musi być świadczona w domu. Ustawodawca mówi wyłącznie o miejscu bezpiecznym dla pracownika.